Παραδοσιακά έθιμα των Χριστουγέννων ~ Ρουγκάτσια

Ένα από τα ωραιότερα και παλιότερα έθιμα των Χριστουγέννων, που τελείται ως και σήμερα στα χωριά του Ρουμλουκιού είναι τα "Ρουγκάτσια". Το έθιμο αυτό συναντιέται και σε άλλες περιοχές του Βορειοελλαδικού χώρου, της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας, δηλώνοντας τις μεταμφιέσεις ανδρών κατά τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου και την περιοδεία τους σε κοντινές πολιτείες και χωριά. Οι μεταμφιέσεις αυτές αλλού παίρνουν την μορφή ζώων (αρκούδα, λύκος, τράγος, καμήλα) και αλλού φορούν ρούχα οπλισμένων αντρών, όπως στο Ρουμλούκι. Τα Ρουγκάτσια αναφέρονται σε άλλες περιοχές ως Αρουγκουτσιάρια, Λουγκατσιάρια, Ρουγκουτσιάρια.

Υπάρχουν πολλές ερμηνείες για την προέλευση της λέξης "ρουγκάτσια". Η πιο έγκυρη ίσως άποψη μελετητών αναφέρει ότι η λέξη ρουγκάτσια προέρχεται από τη λατινική "rogatio", που σημαίνει ζήτηση (erogatio = απονομή, διανομή). Τα ρουγκάτσια στην ουσία είναι αυτοί που ζητάνε. Η απαρχή του εθίμου αυτού ανάγεται στα πρωτοβυζαντινά χρόνια. Στη Βυζαντινή περίοδο ανέθεταν τη φύλαξη ορισμένων περιοχών σε μισθοφόρους, οι οποίοι περιόδευαν μία φορά το χρόνο στην περιοχή που προστάτευαν και συνέλλεγαν τη ρόγα, το συμφωνημένο ετήσιο μισθό τους από τους κατοίκους της. Αυτή η συνήθεια διατηρήθηκε και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας από τους αρματολούς.

Στα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν δεν υπήρχε πια η ανάγκη για διατήρηση μισθοφόρων στρατιωτών, οι κάτοικοι ενός χωριού με τη σύμφωνη γνώμη της εκκλησίας αναπαράστησε το έθιμο με τα ρουγκάτσια, δηλαδή την παλιά συνήθεια των μισθοφόρων να συγκεντρώνουν χρήματα, που αυτή τη φορά συγκεντρώνονταν για τις ανάγκες της εκκλησίας του χωριού, του σχολείου και γενικότερα της κοινότητας.
 
Τα ρουγκάτσια ήταν μία παρέα από δέκα - δεκαπέντε παλικάρια, ντυμένα με φουστανέλες και τσαρούχια και οπλισμένα με σιδερένια σπαθιά και αργότερα ξύλινα, που περιόδευαν χορεύοντας από σπίτι σε σπίτι σε όλα τα χωριά του κάμπου μέχρι και τη Νάουσα και μάζευαν χρήματα και γεννήματα (δημητριακά), δηλαδή "βακούφι" για την εκκλησιαστική επιτροπή του χωριού τους.

Τα πιο ψηλά και γεροδεμένα παλικάρια του χωριού διαλέγονταν για να γίνουν "ρουγκατσιαροί ή ρουγκατσιαραίοι ή ρουγκατσιάρηδες". Οι τρεις καλύτεροι από αυτούς γίνονταν "καπεταναραίοι", δηλαδή οι αρχηγοί της ομάδας. Έπειτα, αφού επιλέγονταν οι ρουγκατσιάρηδες και οι αρχηγοί τους, έπρεπε να μάθουν τέσσερις συνεχόμενους χορούς που χόρευαν κατά τη περιοδεία τους στα χωριά με τη συνοδεία ζουρνάδων, νταουλιών και καμιά φορά πίπιζας. Όλοι μαζί οι τέσσερις αυτοί χοροί ονομάζονταν "ρουγκατσιάρικος".

Πηγές: Ι. Δ. Μοσχόπουλος, Γ. Μελίκης, Ρουμλουκιώτικα σημειώματα 1980 – 1988

Παραδοσιακά επαγγέλματα ~ Γαλατάς & Βαρελάς

Γαλατάς

Ο γαλατάς ήταν ο πρώτος πλανόδιος μικροπωλητής της ημέρας. Φόρτωνε τα γκιούμια με το φρέσκο γάλα στο γαϊδουράκι του και ξεκινούσε πρωί-πρωί απ' το χωριό του για την πόλη. Έπρεπε να προφτάσει να εξυπηρετήσει όλους τους πελάτες. Την ίδια πάντα ώρα, πιστό στο ραντεβού, έδενε σε κάποιο δέντρο το ζώο του και ξεκινούσε το μοίρασμα.

Έπαιρνε στο ένα χέρι το γκιούμι (βαθύ μπακιρένιο σκεύος με στόμιο) και στο άλλο τη μικρή κούπα, που ζύγιζε 1/2 της οκάς και χτυπούσε τις πόρτες. Ήξεραν οι νοικοκυρές κι έβγαιναν με την μπακιρένια κανάτα ή την κατσαρόλα στο χέρι. Μερικές πάλι για να μη σηκωθούν απ' το κρεβάτι, άφηναν στην εξώπορτα το κατσαρολάκι να το γεμίσει ο γαλατάς. Το γέμιζε αυτός και έβαζε και μια πέτρα από πάνω για να μην αναποδογυρίσει το σκεύος καμιά γάτα.
 

Είχε συνήθως μόνιμους πελάτες, αν όμως τύχαινε και του περίσσευε γάλα, τότε έπαιρνε τους δρόμους φωνάζοντας: "Ο γαλατάς! Φρέσκο, ολόπαχο γάλα!" μέχρι να το πουλήσει όλο και να γυρίσει στο χωριό του.

Τα χωριά γύρω από τη Θεσσαλονίκη τότε είχαν πολλή κτηνοτροφία. Αγελάδες, πρόβατα, κατσίκες. Άρμεγαν πρωί και βράδυ, κρατούσαν αυτό που ήταν να κάνουν τυρί ή γιαούρτι και το υπόλοιπο το πουλούσαν. Ο κόσμος στην πόλη το αγόραζε, επειδή ήταν φρέσκο και ολόπαχο. Δεν είχε καμιά σχέση μ' αυτό που πίνουμε σήμερα.

Μέχρι τη δεκαετία του '70 περνούσαν ακόμη γαλατάδες απ' τις γειτονιές. Με τη λειτουργία όμως των εργοστασίων γάλακτος, χάθηκαν.


Βαρελάς

Ο βαρελάς ήταν τεχνίτης, ειδικός στην κατασκευή βαρελόσχημων και σκαφοειδών σκευών, μικρού ή μεγάλου μεγέθους, σκευών που απαιτούσαν ιδιαίτερη τεχνική και ειδικά εργαλεία για καμπύλες επιφάνειες.

Το βαρέλι κατασκευαζόταν από ξύλο καστανιάς ή δρυός. Το ξύλο περνούσε από ειδική επεξεργασία και στη συνέχεια κοβόταν σε λεπτές σανίδες, τις οποίες βρέχανε για να μπορούν να πάρουν εύκολα την κατάλληλη κλίση. Στη συνέχεια τις ενώνανε και τις δένανε πρόχειρα με σύρμα. Κατόπιν περνούσανε τα σιδερένια στεφάνια και τα χτυπούσαν, για να σφίξουν καλά με ένα ειδικό εργαλείο, το ματσακόνι. Μετά τοποθετούσαν τους δύο επίπεδους πυθμένες από λεπτά φύλλα ξύλου.

Στο πάνω μέρος του βαρελιού υπήρχε ένα άνοιγμα με καπάκι, απ' όπου έριχναν μέσα το περιεχόμενό του. Στο κάτω μέρος, λίγο πάνω από τη βάση του, ή στο καπάκι υπήρχε μια ξύλινη κάνουλα απ' όπου άδειαζαν το λάδι, το κρασί κλπ.

Οι αποθήκες των σπιτιών τα παλιά χρόνια ήταν γεμάτες με βαρέλια διάφορων μεγεθών. Κάθε βαρέλι περιείχε και από ένα είδος. Κρασί, λάδι, τσίπουρο, τυρί, τουρσί, όσπρια κ.ά.
Πρίν χρησιμοποιήσουν το βαρέλι, το ξεσκόνιζαν, το έπλεναν και έπειτα το απολύμαιναν καίγοντας θειάφι.

Οι βαρελάδες, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν Ηπειρώτες στην καταγωγή, δούλευαν και με τις παραγγελίες. Εκτός από βαρέλια κατασκεύαζαν και άλλα είδη οικιακής χρήσεως από ξύλο:
Ξύλινες κανάτες, τσότρες (ξύλινα δοχεία κρασιού), παγούρια κ.ά.

Τα σπουδαιότερα εργαλεία που χρησιμοποιούσε ο βαρελάς ήταν το πριόνι, το τρυπάνι, η ταλιαδούρα (είδος τσεκουριού), το καβουροσκέπαρο, η πένσα κ.ά.
Ξύλινα βαρέλια χρησιμοποιούν και σήμερα οι άνθρωποι, όπου αποθηκεύουν κυρίως τρόφιμα και δίαφορα είδη ποτών. Το πλαστικό όμως αντικατέστησε σε μεγάλο βαθμό το ξύλο.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αδένδρου στην Κωνσταντινούπολη

Μία από τις χορευτικές παραστάσεις που παρουσίασε ο πολιτιστικός σύλλογος Αδένδρου με τον φίλο σύλλογο του Ανατολικού "Η Βαλμάδα" στην Κωνσταντινούπολη.

Μέλη της "Προόδου" με παραδοσιακές φορεσιές, στο σύγχρονο κτίριο όπου στεγάζεται ο Σύλλογός μας

Η απελευθέρωση του Αδένδρου ~ 20 Οκτωβρίου 1912

Όπως όλες οι πόλεις και τα χωριά της Βόρειας Ελλάδας που απελευθερώθηκαν το 1912-1913 από τους Τούρκους και έχουν την ιστορία τους και την επέτειό τους, έτσι και το Άδενδρο στις 20 Οκτωβρίου 1912 και στις 7 η ώρα το πρωί τα Ελληνικά στρατεύματα, προερχόμενα από τη δυτική πλευρά (από Πλατύ δηλαδή), πέρασαν τον ποταμό Λουδία και μετά από πολύωρη μάχη έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό, απελευθερώνουν στις 11 η ώρα το χωριό του Κίρτζιλαρ-Αδένδρου.

Διαβάζουμε από το βιβλίο του επιτελάρχη του Βασιλέα Κωνσταντίνου, Βίκτωρα Δουσμάνη...

Το απόγευμα της 19ης Οκτωβρίου 1912 άρχισε η μάχη των Γιαννιτσών με περήφανη νίκη των Ελληνικών δυνάμεων και στις 20 Οκτωβρίου η 7η μεραρχία επιτέθηκε στην οδική και σιδηροδρομική γέφυρα του ποταμού Λουδία. Στην ορμή του ελληνικού στρατεύματος, τα τουρκικά στρατεύματα οπισθοχώρησαν και στον σιδηροδρομικό σταθμό του Κίρτζιλαρ η μάχη κράτησε για πολύ ώρα, με νίκη του Ελληνικού Στρατού.

Με την απελευθέρωση του Αδένδρου και όλης της περιοχής κατά μήκος προς το νότο, απελευθερώθηκαν και οι οικισμοί Καϊλίκ (Βραχιά) και Γιουντζίδα (Κύμινα).

Πλέον ο δρόμος για τη Θεσσαλονίκη είχε μοναδικό εμπόδιο, τον ποταμό Αξιό!

Στις 20 Οκτωβρίου 1912 της ιδίας ημέρας το βράδυ, όλα τα στρατεύματα που έλαβαν μέρος στη μάχη, βρεγμένοι και νηστικοί, προμηθεύτηκαν ξύλα από το σιδηροδρομικό σταθμό του Αδένδρου και άναψαν μεγάλη φωτιά για να στεγνώσουν όλη τη νύχτα. Στο σταθμό υπήρχε αρκετή ποσότητα ψωμιών και ρύζι, που άφησαν οι τουρκικές δυνάμεις φεύγοντας.

Το ίδιο βράδυ 20 Οκτωβρίου, οι Τούρκοι εγκατέλειψαν τη δυτική πλευρά του ποταμού Βαρτάρ (Αξιού), γράφει και πάλι ο Βίκτωρας Δουσμάνης και το μόνο εμπόδιο πλέον που μένει προς τη Θεσσαλονίκη είναι η μεγάλη γέφυρα του Αξιού η οποία καταστράφηκε από τους υποχωρούντες Τούρκους και σκεπάστηκε με νερό όπως επίσης και τα άλλα περάσματα (γνωστά ως "Βαρδάρια"), από τις μεγάλες βροχοπτώσεις, μιας και το ποτάμι φούσκωσε.
Η γέφυρα του Αξιού αναφέρει ο χαρτογράφος της Μακεδονίας Σχινάς Νικόλαος, είναι ξύλινη και στερεά, μήκους 600 μέτρων και πλάτους έξι μέτρων, στηριζόμενη σε 10 ξύλινους πασσάλους.

Στις 22 Οκτωβρίου η 3η μεραρχία στρατοπεύδευσε στο απελευθερωμένο πλέον Άδενδρο-Κίρτζιλαρ, στο οποίο εγκαταστάθηκε ο Βασιλέας Κωνσταντίνος και τα επιτελεία των αξιωματικών πραγματοποιήσαν συσκέψεις για αναζήτηση λύσης του μεγάλου προβλήματος της διέλευσης του Αξιού ποταμού.

Την επόμενη ημέρα 23 Οκτωβρίου, ο Κωνσταντίνος καλούσε στο Άδενδρο στις 8 το πρωί σε σύσκεψη τους διοικητές 4 μεραρχιών, προκειμένου να λάβουν οδηγίες.

Στις 24 Οκτωβρίου 1912 οι ελληνικές μεραρχίες, δημιούργησαν περάσματα στρώνοντας σανίδες κατά μήκος του ποταμού, (συγκινητική ήταν η συνεισφορά των εντόπιων των γύρω χωριών, οι οποίοι ως γνώστες της περιοχής, πρόσφεραν & εθελοντική εργασία για την επισκευή των περάσματων, αλλά και λόγω ελλείψεως ξυλείας, ξήλωναν μέχρι και τις πόρτες από τα σπίτια τους για το σκοπό αυτό), οπότε ο δρόμος ήταν πλέον ανοιχτός προς τη Θεσσαλονίκη, που καταλήφθηκε τα ξημερώματα της 26ης Οκτωβρίου 1912.

Η Μακεδονία μας, επιτέλους Ελεύθερη!

Ο Λαογραφικός Όμιλος Ασβεστάδων στο Άδενδρο για χορό...

Τα Κουφάλια κρατούν την έδρα και η Χαλκηδόνα το όνομα

Σύμφωνα με το σχέδιο "Καλλικράτης" για την περιοχή μας προβλέπεται...


Δήμος Χαλκηδόνας, με έδρα τα Κουφάλια, ήταν τελικά η χρυσή τομή: Τα Κουφάλια κρατούν την έδρα και η Χαλκηδόνα, το όνομα!

Στο δήμο εντάσσεται και ο δήμος Αγίου Αθανασίου.

Έθιμα του Αδένδρου & της ευρύτερης περιοχής

Πατώντας στον σύνδεσμο που υπάρχει παρακάτω,  μπορείτε να κατεβάσετε σε αρχείο pdf & από την ιστοσελίδα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, πραγματεία για Έθιμα της περιοχής, όπως Ρουγκάτσια, Τζαμάλα, Γάμος κ.ά.,  από τον Ι. Ξάνθo, που τα έζησε από κοντά, όντας δάσκαλος στην Βραχιά.




Ειδικά για το έθιμο του Γάμου, δίδονται πολλές & σπάνιες λεπτομέρειες.



Κατεβάστε από εδώ.


Για να μπορείτε να διαβάσετε τα περιεχόμενά του, θα πρέπει να εγκαταστήσετε μία εφαρμογή (ένα πρόγραμμα δηλαδή) που να ανοίγει αρχεία pdf. Προτεινόμενο είναι το adobe acrobat reader, το οποίο κατεβάζετε δωρεάν από εδώ...

http://get.adobe.com/reader/

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΔΕΝΔΡΟΥ ~ Η ιστορική και γεωγραφική θέση του χωριού

Το Άδενδρο είναι ένα παλιό χωριό που η ιστορία του χάνεται στο βάθος των αιώνων.  Το γεωγραφικό κα ιστορικό του στίγμα εντοπίζεται σε μια πολίχνη (μικρός οικισμός), που έχει παραμείνει δια μέσου των αιώνων και μέχρι σήμερα στο ίδιο σημείο, εκεί όπου στην αρχαιότητα η Μακεδονία διακρινόνταν σε τρεις περιοχές.

Στην περιοχή της Κάτω Μακεδονίας και συγκεκριμένα στην αρχαία Βοττιαία, που εκτείνονταν μεταξύ των δύο ποταμών Ευρυρρέοντα-Αξιό και του Λουδία-Καραασμάκι, βρίσκονταν σύμφωνα με τον Ηρόδοτο οι πολίχνες της Βοττιαίας, που αποτελούν από τότε με την τωρινή γεωγραφική μορφή τους, τις κωμοπόλεις και τα χωριά της σημερινής περιφέρειας.

Σύμφωνα με τη γεωγραφία της αρχαίας Μακεδονίας που αναλύεται εκτενέστερα το 1870 και από τον γεωγράφο-ιστορικό Μ. Δημιτσά και από τον Άγγλο επίσης ιστορικό N. Hammond, το Άδενδρο καθώς και τα άλλα σημερινά παλιά χωριά της περιοχής αναπτύχθηκαν ως ανώνυμες πολίχνες διάσπαρτες στα βαλτόνερα του εκταταμένου Θερμαϊκού κόλπου της αρχαίας Βοττιαίας,, παράλληλα με τις αρχαίες ιστορικές πόλεις ΠΕΛΛΑ , ΙΧΝΕΣ και ΑΛΩΡΟΣ, που βρίσκονταν ανάμεσα στους ποταμούς της περιοχής Αξιό-Λουδία και Αλιάκμονα, καθώς και με τις παρακείμενες πόλεις ΣΙΝΔΟ και ΧΑΛΑΣΤΡΑ, που βρισκόταν και αυτές ανάμεσα στους ποταμούς Αξιό και Γαλλικό (Αχέδωρα ή Εχέδωρα).

Οι ελληνικές ιστορικές πηγές που είναι  αστείρευτες, αναφέρουν ακόμη ότι στα χρόνια της βυζαντινορωμαϊκής εποχής, το ΑΔΕΝΔΡΟ και οι άλλοι οικισμοί που ήταν διάσπαρτοι στα δαιδαλώδη δέλτα των τεσσάρων αναφερόμενων ποταμών, ήταν ανέκαθεν χωνευτήρι λαών, που ήθελαν να επωφεληθούν από τα πλούσια εδάφη της.

Ως μικρές απλές κοινωνίες που διαβιούσαν μονίμως στον ίδιο τόπο, αναφέρονται και από ιεραποστόλους  της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που διακονούσαν τότε τακτικά στα τουρκοκρατούμενα αυτά ελληνικά μέρη της επισκοπής Καστρίου.   Η περιοχή αυτή σύμφωνα με τα στοιχεία της Ιεράς Μητρόπολης Βεροίας, υπαγόταν από τον 10ο αιώνα στην Επισκοπή Καστρίου, μετέπειτα Καμπανίας.  Επίσης αναφέρονται και από διάφορους περιηγητάς που περιόδευαν από το 1591 μέχρι το 1772 κατά διαστήματα, περιγράφοντας διάφορες εντυπώσεις από τους αραιοκατοικημένους οικισμούς που υπήρχαν στον ελώδη μεσοποτάμιο βαλτότοπο της αρχαίας Βοττιαίας.

Από τότε μέχρι σήμερα, ο οικισμός αυτός έγινε καφαλοχώρι, άλλαξε όψη και μεγάλωσε σε πληθυσμό και σε έκταση.  Το 1470 επί οθωμανικής αυτοκρατορίας, ονομάζεται για πρώτη φορά Κίρτζιλάρ και μετά από διάρκεια 457 χρόνων, το 1927 με την ελληνική επικράτεια μετονομάζεται σε Άδενδρο.  Επίσης το 1890 με την επιλογή και δημιουργία του επιβατικού και εμπορικού σιδηροδρομικού σταθμού, το Άδενδρο αποκτάει ενδιαφέροντα και γίνεται το επίκεντρο της περιφέρειας από το πλήθος του κόσμου που κατέφθανε καθημερινά να ταξιδεύει από εδώ, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Το Άδενδρο βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Ν. Θεσσαλονίκης και νότια του Δήμου Χαλκηδόνας, ανάμεσα στου δύο πουταμούς Αξιό και Λουδία.  Έχει υψομετρική διαφορά από τη θάλασσα 9 μέτρα και απέχει από τη Θεσσαλονίκη οδικώς 40 περίπου χιλιόμετρα και σιδηροδρομικώς 28 χιλιόμετρα.

Το Άδενδρο, που αποτελεί το κέντρο της ευρύτερης αυτής γόνιμης περιοχής του μεγάλου κάμπου της Θεσσαλονίκης, εντάχθηκε με τον Καποδιστριακό νόμο 2539/97 στον Ο.Τ.Α. Χαλκηδόνως και από το 1999 αποτελεί ουσιαστικά το Α΄ Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου.

Το Άδενδρο με την παλιά του ονομασία Κίρτζιλάρ, ήταν ένα χωριό με ανατολίτικα χαρακτηριστικά.  Τα σπίτια ήταν χαμηλά και αραιοκατοικημένα, χτισμένα επιλεκτικά όπου το έδαφος υψομετρικά βόλευτε και επικοινωνούσαν από οικόπεδο σε οικόπεδο μέσα από στενούς δρόμους-μονοπάτια.  Η μορφολογική κατάσταση του χωριού παρέμεινε για αρκετά χρόνια στάσιμη παρόλο που στο μεταξύ κατοικήθηκε από Βλάχους και αργότερα από τους πρόσφυγες όπου με τους δύο συνοικισμούς τετραπλασιάστηκε σε έκταση και πληθυσμό.

Το χωριό σταδιακά από το 1954 άρχισε με μικρά οικονομικά ανοίγματα να αλλάζει όψη.  Από το 1970 όμως και μετά με τις συνεχόμενες αναδιαρθρωτικές καλλιέργειες, τα χαμηλότοκα από την ΑΤΕ αγροτικά δάνεια  και τις οικονομικές ανακατατάξεις των αγροτών, το χωριό άλλαξε παντελώς δομή.  Στην περίοδο εκείνη οι κάτοικοι υιοθέτησαν νέες ανέσεις στη ζωή τους, στις μετακινήσεις τους, στα σπίτια τους και στις εργασίες τους.

Σήμερα το Άδενδρο αποτελείται από πληθυσμό τεσσάρων κυρίως διαφορετικών προελεύσεων, όπως γηγενείς (ντόπιους), Βλάχους, Θρακιώτες, και Μικρασιάτες.  Άνθρωποι με διαφορετικά ήθη και έθιμα που παραμένουν μέχρι σήμερα σε αρκετές περιπτώσεις ανεπηρέαστα.  Ανταμώθηκαν πριν από πολλά χρόνια κάτω από ιστορικά γεγονότα, για να αποτελέσουν από τότε τη σημερινή κοινωνία του.

Πηγή: "Τα έξι χωριά" του Α.Τζίμα

Τι προβλέπει το Πρόγραμμα Καλλικράτης για το Άδενδρο & την ευρύτερη περιοχή Θεσσαλονίκης

Με την αρίθμηση βλέπουμε τους υπάρχοντες δήμους. Σύμφωνα με όσα σκοπεύει η κυβέρνηση να πράξει, βλέπουμε τους νέους δήμους που θα προκύψουν από τις συνενώσεις (ίδιος χρωματισμός)


Για τον Δήμο Χαλκηδόνος, στον οποίοο υπάγεται το ΑΔΕΝΔΡΟ, προβλέπεται συνένωση με το Δήμο Κουφαλίων & Αγ. Αθανασίου. (Κάντε κλικ για μεγένθυση)

Το Πρόγραμμα «Καλλικράτης»
Η νέα διοικητική δομή -στην οποία δόθηκε το όνομα «Πρόγραμμα Καλλικράτης»- περιλαμβάνει τη δραστική μείωση των 1.034 ΟΤΑ που υπάρχουν σήμερα σε λιγότερους από 370 δήμους.
Θεμελιώνεται η δευτεροβάθμια περιφερειακή αυτοδιοίκηση.






Στη θέση των 76 Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου που σήμερα αποτελούν τις Νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις δημιουργούνται αιρετές περιφέρειες σε αριθμό ανάλογο των 13 κρατικών σημερινών περιφερειών.
Ταυτόχρονα, τα περίπου 6.000 Νομικά Πρόσωπα και Δημοτικές Επιχειρήσεις των Δήμων μειώνονται σε λιγότερα από 2000, καταργούνται δηλαδή περίπου 4.000 Νομικά Πρόσωπα και Δημοτικές Επιχειρήσεις των Δήμων.

Επίσης, η κυβέρνηση προχωρά στη θεμελίωση έως 7 Γενικών Διοικήσεων που αντικαθιστούν τις 13 σημερινές κρατικές περιφέρειες ως τις αποκεντρωμένες κρατικές οντότητες την ύπαρξη των οποίων επιβάλει το Σύνταγμα.

Πηγή: Eφημερίδα το Βήμα, http://taxalia.blogspot.com/

Καλή Λαμπρή

Το Άδενδρο ανά τους αιώνες

Υποθετικός χάρτης του Άγγλου ιστορικού N. Hammond από το βιβλίο του Ιστορία της Μακεδονίας, που αναφέρεται στην αρχαία περιοχή της Βοττιαίας στην Κάτω Μακεδονία με τις επώνυμες ιστορικές πόλεις και τις ανώνυμες διάσπαρτες πολίχνες (σημερινά χωριά), που ιστορικά χωρίζονται σε τέσσερις περιόδους.







Η πρώτη περίοδος είναι η Αρχαία Ελληνική, όπου τα χωριά αυτά όπως το Άδενδρο αναφέρονται ως πολίχνες διάσπαρτες στα ελώδη εκτεταμένα μέρη του Θερμαϊκού κόλπου της Βοττιαίας μεταξύ των ποταμών Ευρρέοντα (Αξιού), του Λουδιά και του Βίστριτσα (Αλιάκμονα). Στο χάρτη οι οικισμοί εντοπίζονται με μαύρες κουκίδες.

Η δεύτερη περίοδος είναι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που αναφέρονται ως μικροί χριστιανικοί οικισμοί διάσπαρτοι στα βαλτώδη μέρη της περιοχής Καστρίου μετέπειτα Καμπανίας.

Η τρίτη περίοδος είναι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπου το 1470 με τη νέα χαρτογράφηση του κράτους, όλοι οι αναφερόμενοι αυτοί οικισμοί που είχαν μέχρι τότε ομαδική ονομασία, καταγράφονται για πρώτη φορά παίρνοντας ο καθένας ξεχωριστή τοπωνυμική τουρκική ονομασία.

Η τέταρτη περίοδος είναι η νεότερη Ελληνική που διανύουμε σήμερα, όπου τα ονόματα των πανάρχαιων αυτών οικισμών με την καθίδρυση της ελληνικής επικράτειας το 1913, μεταφράστηκαν όλα από τα τουρκικά στα ελληνικά.

Πηγή: "Τα έξι χωριά" του Α. Τζίμα

Τα «Ραδιοφωνικά Ανταμώματα» του Ρ/Σ Μακεδονίας της ΕΡΤ3 στο Άδενδρο ~ Ακούστε όλη την εκπομπή

Η εκπομπή ταξιδεύει σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης και με την αρωγή τοπικών φορέων, δίνει τη δυνατότητα στους ομογενείς και σε όλους όσοι ζουν μακριά από τις γενέτειρές τους να επικοινωνούν με τους "δικούς" τους, να "επιστρέφουν" στα μέρη που γεννήθηκαν, να διασκεδάζουν υπό τους ήχους παραδοσιακών σκοπών και να ξαναζούν τις αναμνήσεις.
Την εκπομπή παρουσιάζουν η Άννα Γιαννακίδου και η Μαριάννα Καλαϊτζή.
Ακούστε την εκπομπή κάθε Παρασκευή από τις 21:00 - 23:00 στο Ρ/Σ Μακεδονίας 102 FM της ΕΡΤ 3 .

Τα Ραδιοφωνικά Ανταμώματα στον Μορφωτικό Πολιστικό Σύλλογο "Η Πρόοδος"
Οι συντέλεστες της εκπομπής είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με τους τοπικούς φορείς και μέσα από την εκπομπή να γίνει γνωστή η ιστορία, η παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου.

Πολλοί ακροατές από την Ελλάδα και το εξωτερικό επικοινώνησαν τηλεφωνικά και έστειλαν τους χαιρετισμούς τους στους κατοίκους του Αδένδρου αλλά και οι παρευρισκόμενοι χαιρετούσαν τους συγγενείς τους που τους άκουγαν στο εξωτερικό.

Μουσική συντροφιά με παραδοσιακά τραγούδια κράτησε μια εξαιρετική ορχήστρα την οποία αποτελούσαν οι : Γιάννης Μπαλιάκας (κλαρίνο), Μαραμής Βαγγέλης (λαούτο - ακορντεόν), Τάσος Παπατζάνης (κρουστά).

Για όσους δεν την είχανε ακούσει ζωντανά, αλλά & για αυτούς που θέλουνε να την ξαναχαρούνε, ορίστε ολόκληρη η εκπομπή... (Έναρξη με το play)

 

Ιταλία 2007

Τον Αύγουστο του 2007 μαζί με τον φίλο-σύλλογο Ανατολικού, πραγματοποιήσαμε παραστάσεις στην Ιταλία, σε 5μερο φεστιβάλ.





Η αφίσα από εκδήλωση του Φεστιβάλ.






Άδενδρο ή αλλιώς A Dendro (Κατά τον Ιταλό)

 
 

Βοττιαία αντί Χαλκηδόνας;

Διαβάζουμε μέσα από το βιβλίο "Τα 6 χωριά" του κ. Αστέριου Τζίμα, το προσωπικό του σχόλιο όσον αφορά την ονομασία του Δήμου Χαλκηδόνας:

Στην περιοχή μας από τα αρχαία χρόνια, σύμφωνα με τις αναφορές των μεγάλων Ελλήνων, αρχαίων, ιστορικών συγγραφέων, καθώς επίσης και των μεταγενεστέρων ντόπιων και ξένων ιστορικών, που ασχολήθηκαν με τα θέματα αυτά, βρίσκονταν η αρχαία Βοττιαία που εκτείνονταν στην κάτω Μακεδονία μεταξύ των δύο ποταμών Ευρυρρέοντα (Αξιό) και του Λουδία. Στην ίδια λοιπόν θέση διαπιστώνεται ότι βρίσκονται και τα έξι χωριά (Άδενδρο, Βαλτοχώρι, Ελεούσα, Λουδίας, Μ. Μοναστήρι και Παρθένιο), που συμπεριλαμβάνει με τη σημερινή γεωγραφική μορφή τους ως δημοτικά διαμερίσματα, ο Δήμος Χαλκηδόνας.

Επίσης, μέσα στην αρχαία αυτή περιοχή της Βοττιαίας και στον εκτεταμένο τότε Θερμαϊκό κόλπο, παράλληλα με την ιστορική πρωτεύουσα της Μακεδονίας, την Πέλλα, αναπτύχθηκε στην περιοχή μας και η πόλη των Ιχνών (Κουφάλια).

Η περιοχή της Βοττιαίας υπήρξε οικονομικό κέντρο του Μακεδονικού κράτους που έλεγχε την ποτάμια μεταφορά ξυλείας στο Θερμαϊκό κόλπο. Διέθετε το νομισματοκοπείο και ήκμαζαν οι τέχνες και τα γράμματα.

Την ίδια λοιπόν ονομασία της ελληνικής αυτής περιοχής που η ιστορία αναφέρει ως σημαντικό κέντρο, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε ως τοπικό προσδιορισμό, μετονομάζοντας τον υφιστάμενο Δήμο Χαλκηδόνας σε Δήμο Βοττιαίας.

Η αλλαγή της ονομασίας, θα τύχει από τους δημότες των έξι διαμερισμάτων ευρείας αποδοχής, καθώς γνωρίζουν ότι τα σπίτια τους, οι τάφοι των προγόνων τους και γενικά ο χώρος όπου αυτοί σήμερα κατοικούν, βρίσκεται στα ίδια ιστορικά χώματα της Βοττιαίας.

Ήδη αρκετοί Δήμοι στην ευρύτερη περιφέρειά μας άλλαξαν τις ονομασίες τους, παίρνοντας ονόματα βγαλμένα αποκλειστικώς από την ιστορία της περιοχής και του τόπου τους. (Εχέδωρος, Μυγδονία, Καλλίνδοια, κ.ά)

Το site του φίλου-συλλόγου Ανατολικού

http://psa.valmada.gr/

Το site του Δημοτικού σχολείου Αδένδρου

http://dim-adendr.thess.sch.gr/

Μέλη του Συλλόγου με παραδοσιακές φορεσιές